1.Թվարկել ձեր շրջապատի մի քանի առարկաներ և նշել թե ինչ նյութերից է այն պատրաստված:

բարձ- պուհ, շապիկ-կար,ապակի-ավազ,

2.Ինչից են բաղկացած ֆիզիկական մարմինները:

Ֆիզիկական մարմինները բաղկացած են նյութերից:

3.Ինչպիսի կառուցվածք ունի նյութը:

Նյութը բաղկացած է մոլեկուլներից։

4.Ինչպես են անվանում նյութի մասնիկները:

Նյութի մասնիկները կոչվում են ատոմներ:

5.Որ նյութն են անվանում տարր:

Միևնույն տեսակի ատոմներից բաղկացած նյութն անվանում են տարր:

6.Ինչ է մոլեկուլը:

Փոքրագույն հատկություններ ունեցող մասնիկ

7. Ինչ մոլեկուլներ են ձեզ հայտնի:

H₂, O_2, N_2, F₂

8.Որ մասնիկն է օժտված նյութի բոլոր հատկություններով:

Ատոմը

9. Քանի անգամ է ատոմը փոքր խնձորից:

Հարյուր միլիոն անգամ:

10.Ինչ է դիֆուզիան:

Նյութերի ինքնաբերական խառնման երևույթը կոչվում է դիֆուզիա:

1.  Մեխանիկական տատանումների ի՞նչ օրինակներ գիտեք:

Օրինակ մետրոնոմը ։

 2.  Ի՞նչն է բնորոշ բոլոր տատանողական շարժումներին:

Նրանք շարժվում են նույն հերդականությամբ թարբեր ուղություններով։

 3.  Ո՞ր տատանումներն են անվանում պարբերական:

Այն ամենափոքր ժամանակամիջոցը , որից հետո տատանումները կրկնվում են ,կոչվում է տատանումների պարբերություն ։

 4.  Ո՞ր ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում տատանումների պարբերություն:

Այն ամենափոքր ժամանակամիջոցը , որից հետո տատանումները կրկնվում են ,կոչվում է տատանումների պարբերություն ։

 5.  Ի՞նչ միավորներով է արտահայտվում տատանումների պարբերությունը:

n/t

 6.  Ի՞նչ է տատանումների լայնույթը: Ի՞նչ միավորներվ է այն արտահայտվում:

Տատանումների լայնույթը տատանվող մարմնի առավելագույն շեղումն է հավասարակշռության դիրքից: Տատանումների լայնույթը արտահայտվում է երկարության միավորներով՝ կիլոմետրով (կմ), մետրով (մ), սանտիմետրով (սմ) և այլն:

Որ մեծությունն է կոչվում մարմնի լրիվ մեխանիկական էներգիա:

Էներգիան հիմնարար մեծություն է,որըգործածվում է տարաբնույթ երևույթներ բացատրելու համար։

Ինչպես է փոխվում ազատ անկում կատարող մարմնի՝

   ա. կինետիկ էներգիան;   բ. պոտենցիալ էներգիան;  գ. լրիվ էներգիան:

Ձևակերպել լրիվ մեխանիկական էներգիայի պահպանման օրենքը:

Դիմադրության և շփան ուժերի բացակայությամբ մարմնի լրիվ մեխանիկական էներգիան ընթացքում մնում է հաստատուն ․պահպանվում է։

Ինչ պայմանների դեպքում է պահպանվում մարմնի  լրիվ մեխանիկական էներգիան:

Մարնի լրիվ մեխանիկական էներիգիան պահպանվում է քանի դեռ շաժման մեջ է։

Ինչպես է փոխվում համակարգի  լրիվ մեխանիկական էներգիան, երբ այնտեղ գործում են շփման ուժերը:

Պոտենցիալ էներգիան փոխակերպվում է կինետիկ էներգիաի։

Որ մեծություննէ կոչվում էներգիա

Ֆիզիկական մեծություն է, որը բնութագրում է մարմնի աշխատանք կատարելու ունակությունը: Ֆիզիկայում էներգիան սկալյար ֆիզիկական մեծություն է։ Էներգիան ունի տարբեր ձևեր` կինետիկ, պոտենցիալ, ջերմային, գրավիտացիոն, ձայնային, առաձգական, էլեկտրամագնիսական էներգիաները։

2.Բերել օրինակներ, որոնք ցույց են տալիս էներգիայի և աշխատանքի կապը:ը

1. Գունդը պարզապես դնենք սեղանին: Դրանից որոշ հեռավորության վրա դնենք մի չորսու: Սկզբում դադարի վիճակում գտնվող այդ գունդը կպահպանի իր դադարի վիճակը, քանի որ նրա վրա ազդող ուժերը համակշռված են: Ուրեմն այդ դեպքում գունդն աշխատանք չի կատարում:
2.գնդին հաղորդում ենք դեպի չորսուն ուղղված  արագություն: Որոշ ժամանակ անց հարվածելով չորսուին` գունդը տեղափոխում է այն և կատարում որոշակի աշխատանք:

3.Ինչ միավորներով է չափվում էներգիան միավորների ՄՀ-ում:

Մեկ ջոուլն է (1Ջ)

Մեխանիկական էներգիայի ինչ տեսակներ գիտեք:

Մարմինների շարժմամբ խպայմանավորված էներգիա, որն անվանում ե կինետիկ էներգիա, որ մարմինների փոխազդեցությամբ պայմանավորված էներգիա, որն անվանում են պոտենցյալ էներգիա:

5.Որ էներգիան են անվանում կինետիկ

Մարմինների շարժմամբ խպայմանավորված էներգիա, որն անվանում ե կինետիկ էներգիա

6.Ինչ մեծություններից է կախված մարմնի կինետիկ էներգիան ,որ բանաձևով է որոշվում այն

Մարմնի շարժմամբ պայմանավորված էներգիան կոչվում է կինետիկ էներգիա:

7.Երբ է մարմնի կինետիկ էներգիան զրո

Երբ դադարի վիճակում է:

8.Որ էներգիան են անվանում  պոտենցիալ,

Սկալյար ֆիզիկական մեծություն, կոնսերվատիվ ուժերի դաշտում գտնվող համակարգի լրիվ մեխանիկական էներգիայի մի մասը։ Կախված է համակարգը կազմող նյութական կետերի դիրքից։

9.բերել պետենցիալ էներգիայով օժտված մարմինների օրինակներ

Օրինակ՝ շաժվող օդանավի մեջ նստած ուղևորը օդանավի նկատմամբ զրո կինետիկ էներգիա ունի, սակայն նրա կինետիկ էներգիան Երկրի նկատմամբ զրո չէ։

10.Ինչ բանաձևով է որոշվում Երկրի մակերևույթից որոշակի բարձրությամբ մարմնի պոտենցիալ էներգիան

Ep=mgh

(Իմ համար)

(ЭТО ФОРМУЛА  ПОТЕНЦИАЛЬНОЙ ЭНЕРГИИ: ПОТЕНЦИАЛЬНАЯ ЭНЕРГИЯ Е РАВНА ПРОИЗВЕДЕНИЮ МАССЫ «эм» НА ПОСТОЯННУЮ ВЕЛИЧИНУ «жэ» И НА высоту «аш».)

11.Որ մեծություն է կոչվում մարմնի լրիվ մեխանիկական էներգիա:

Մեխանիկական էներգիա — մեխանիկական համակարգի բաղադրիչների պոտենցիալ և կինետիկ էներգիաների գումարը ֆիզիկայում։ Մեխանիկական էներգիան մարմնի շարժումով կամ դիրքով պայմանավորված էներգիան է և ունակ է մեխանիկական աշխատանք կատարելու։ Եթե մարմինը կարող է որոշակի աշխատանք կատարել, ապա այն օժտված է էներգիայով: Որքան մեծ աշխատանք կարող է կատարել մարմինը, այնքան մեծ էներգիայով է այն օժտված:

12.Ձևակերպիր լրիվ մեխանիկական էներգիայի պահպանման օրենքը

Բնության հիմնարար օրենքներից է։ Ըստ այդ օրենքի՝ մեկուսացված ֆիզիկական համակարգի համար կարելի է ներմուծել մի սկալյար ֆիզիկական մեծություն՝ էներգիա, որը համակարգի պարամետրերի ֆունկցիա է և պահպանվում է ժամանակի ընթացքում։ Սահմանվել է փորձնականորեն։ Քանի որ էներգիայի պահպանման օրենքը վերաբերում է ոչ թե որոշակի մեծությունների և երևույթների, այլ արտացոլում է ընդհանրական, ամենուր և միշտ կիրառելի օրինաչափություն, ապա այն կարելի է անվանել ոչ թե էներգիայի պահպանման օրենք, այլ՝ սկզբունք։

P=mv

1. Որ մեծությունն է կոչվում մարմնի իմպուլս:

Այն ֆիզիկական ﬔծությունը, որը հավասար է մարմնի զանգվածի և արագության արտադրյալին, կոչվում է մարմնի շարժման քանակ կամ իմպուլս :

2. Ինչ բանաձևով է որոշվում մարնի իմպուլսը:

3. Ինչ միավորով է չափվում իմպուլսը ՄՀ-ում:

ՄՀ-ում իմպուլսը չափում են 1կգ-ով, իսկ արագության՝ 1մ/վ, ուստի իմպուլսը կլինի՝ 1կգxմ/վ:

4. Իմպուլսը վեկտորական մեծություն է, թե սկալյար:

Վեկտորական:

Քանի որ արագությունը վեկտորական մեծություն է, իսկ զանգվածը՝ սկալյար, ապա իմպուլսը վեկտորական մեծություն է: Իմպուլսի ուղղությունը համընկնում է արագության ուղղության հետ:

5. Ինչն են համարում համակարգի իմպուլս:

Մարմինների համակարգի իմպուլս կոչվում է այդ համակարգը կազմող մարմինների իմպուլսների գումարը:

6. Որքան է նույն զանգվածով 2 գնդերի համակարգի իմպուլսը, եթե դրանք  շարժվում են իրար ընդառաջ՝ մոդուլով հավասար արագություններով:

1կգxմ/վ

7. Մարմինների որ համակարգն է կոչվում փակ:

Մարմինների փակ համակարգ կոչվում է միայն միմյանց հետ փոխազդող մարմիններից կազմված համակարգը:

8. Ձևակերպել իմպուլսի պահպանման օրենքը:

Փակ համակարգի մարմինների իմպուլսների գումարը, անկախ այդ մարմինների փոխազդեցությունից, չի փոխվում:

9. Նկարագրել իմպուլսի պահպանման օրենքն հաստատող փորձ:

Հարթ հորիզոնական հարթության վրա v‾ արագությամբ զանգվածով գունդը հարվածում է նույն զանգվածով երկրորդ գնդի։ Գնդերի համակարգը կարելի է համարել փակ, քանի որ նրանց վրա ազդող Երկրի ծանրության և սեղանի հակազդեցության ուժերը միմյանց համակշռում են։ Մինչև բախումը առագին գնդի իմպուլսը mv‾ է, իսկ երկրորդինը՝ զրո, հետևաբար համակարգի իմպուլսը mv‾ է։ Բախումից հետո առագին գունդը կանգ է առնում, իսկ երկրորդը կշարժվի նույն v‾ արագությամբ։

10. Որ շարժումն է կոչվում ռեակտիվ;  

Ռեակտիվ շարժում  են անվանում այն շարժումը, որի դեպքում մարմնից որոշակի արագությամբ նրա մի մասի անջատման հետևանքով մնացած մասը շարժվում է հակառակ ուղղությամբ:

11. Բերել ռեակտիվ շարժման օրինակներ:

• Հրացանի «հետհարվածը» կրակելիս (շարժումը գնդակի շարժման հակառակ ուղղությամբ)
• թնդանոթի հետ գլորքը
• գործում խոտածածկը ջրող պտտանը
• ջրանետ շարժիչով մոտորանավակը

12. Ինչ կառուցվածք ունի հրթիռը:

Հրթիռը կազմված է երկու հիﬓական մասից` պատյանից և վառելանյութից : Այրման խցիկում վառելանյութի այրուﬕց առաջանում է բարձր ջերմաստիճանի և ﬔծ ճնշման գազ: Շնորհիվ  այդ գազի և շրջապատի ճնշուﬓերի ﬔծ տարբերության՝ գազը հզոր շիթով դուրս է գալիս պատյանի ելքի հատուկ ձևի փողրակով՝ փքանցքով: Վերջինիս դերը արտահոսող գազի արագության ﬔծացուﬓ է:

13. Կարող է արդյոք հրթիռն արգելակել  տիեզերքում (անօդ տարաությունում): Ինչպես:

Այո:

Ինչպես գիտեք, տիեզերքում  չկա այնպիսի միջավայր, որի հետ հրթիռը կարող է փոխազդել, այդ թվում `դանդաղեցնելու համար: Հետեւաբար, այդ նպատակով մնում է օգտագործել տարածության մեջ եղածը: Հրթիռի ամենակարևոր բանը կայանում է նրանում, որ նա ունի իր սեփական զանգվածը և  տարբեր ռեակտիվ շարժիչներ, որոնցից ոմանք անվանում են արգելակային շարժիչներ:

Սկզբունքորեն, ցանկացած շարժիչով հնարավոր է արքելակել, կարևոր է, որ վառելիքի այրման արտադրանքը դուրս թռչի այն ուղղությամբ, որով տվյալ պահին շարժվում է հրթիռը:

Ծայրահեղ դեպքերում հնարավոր է հասնել փոքր, բայց  որոշիչ դանդաղեցնող ռեակտիվ արդյունքի, եթե հրթիռի ավելորդ մասերը ուղղենք հրթիռի շարժման ուղղությամբ:

Տիեզերքում կան բավականին զանգվածային օբյեկտներ ՝ մոլորակներ և նրանց շրջանցելու նպատակով, հրթիռը արգելակելու համար  օգտագործում ենք  ծգողականության ուժը նման օբյեկտի վրա:

Օրինակ, երբ ամերիկյան «Ապոլլո 13» -ը ընկավ Լուսին տանող ճանապարհին, ոչ թե շարժիչի արգելակումը ընտրվեց նավի շտապ երկիր վերադառցնալու համար, այլ Լուսնի շուրջ թռիչքը, որի ձգողականության ուժի ստիպեց արգելակել «Ապոլլո 13» -ը և ուղղեց այն դեպի Երկիր՝  հետագծի երկայնքով:

14. Կարող է արդյոք իդեալական հարթ հորիզոնական սառույցի վրա կանգնած մարդը տեղից շարժվել՝ որևէ ձևով չհրվելով սառույցից:  

Ոչ

 Ի՞նչ է ուսումնասիրում դինամիկան :

Դինամիկան մեխանիկայի բաժինն է, որն ուսումնասիրում է մեխանիկական շարժման առաջացման պատճառները:

2. Նյուտոնի առաջի օրենքի ձևակերպումը:

Մարմինը պահպանում է իր դադարի կամ ուղղագիծ հավասարաչափ շարժման վիճակը, եթե նրա վրա այլ մարմիններ չեն ազդում կամ դրանց ազդեցությունները հավասարակշռված են:

3. Բերել Նյուտոնի առաջի օրենքը հաստատող օրինակներ:

Ուժաչափից կախված մեզ հայտնի զանգվածով մարմինը գտնվում է դադարի վվիճակում, քանի որ դրա վրա ազդող ծանրության և զսպանակի առանգականության ուժերի համազորը զրո է:

Ջրում գնդակը գտնվում է դադարի վիճակում, քանի որ նրա վրա ազդող ծանրության և արքիմեդյան ուժերի համազորը զրո է:

4. Ի՞նչ պայմաններում է մարմինը շարժվում ուղղագիծ հավասարաչափ:

Մարմինը շարժվում է ուղղագիծ հավասարաչափ, եթե նրա վրա այլ մարմիններ չեն ազդում կամ դրանց ազդեցությունները հավասարակշռված են:

5. Մարմնի վրա ազդող ուժերի համազորը զրո է: Մարմինը շարժվո՞ւմ է, թե՞ գտնվում է դադարի վիճակում:

Այդ դեպքում մարմինը կարող է գտնվել դադարի վիճակում, եթե այն չէր շարժվում, կամ շարժվել ուղղագիծ հավասարաճափ, եթե այն շարժվում էր:

6. Ի՞նչն է մարմնի արագության փոփոխության պատճառը:

Մարմնի արագության փոփոխության պատճառը մարմնի վրա այլ մարմիների կողմից ազդող ուժն է:

7. Գրել Նյուտոնի երկրորդ օրենքի ձևակերպումը և բանաձևը:

Մարմնի արագացումն ուղիղ համեմատական է նրա վրա ազդո ուժին և հակադարձ համեմատական է նրա զանգվածին:

1.Որ անհավասրաչափ շարժումն է կոչվում հավասարաչափ արագացող:

Այն շարժումը, որի ընթացքում մարմնի արագությունը կամայական հավասար ժամանակամիջոցներում աճում է միևնույն չափով, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժում:

2. Որ անհավասարաչափ շարժումն է կոչվում հավասարաչափ արագացող:

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է կամայական ժամանակամիջոցում արագության կրած փոփոխության և այդ ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:   

3. Որ ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է կամայական ժամանակամիջոցում արագության կրած փոփոխության և այդ ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:   

4.Ինչ է ցույց տալիս արագացումը: Որն է արագացման միավորը, և ինչպես է այն սահմանվում: Գրել բանաձևը:

Ֆիզիկայում արագացումը ժամանակի ընթացքում մարմնի արագության փոփոխման արագությունն է :Միավորների միջազգային համակարգում արագացման չափման միավորը մ·վ⁻²-ն է (մ/վ²)։ Բանաձևը a=v/t

5.Ինչպես է ուղղված հավասարաչափ արագացող շարժման արագացումը  երբ՝

ա. մարմինը շարժումն սկսում է դադարի վիճակից

արագությունը ուղղված է շարժման ուղղությամբ։

բ. մարմնի արագությունը, նվազելով դառնում է զրո:

արագությունը ուղղված է շարժման հակառակ։

6.Հավասարաչափ շարժման ճանապարհի և արագության բանաձևը:

a=v0/t

7.Հավասարաչափ արագացող շարժման արագության և ճանապարհի բանաձևը,:

v=a.t

1.Որ անհավասրաչափ շարժումն է կոչվում հավասարաչափ արագացող:

Այն շարժումը, որի ընթացքում մարմնի արագությունը կամայական հավասար ժամանակամիջոցներում աճում է միևնույն չափով, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժում:

2. Որ անհավասարաչափ շարժումն է կոչվում հավասարաչափ արագացող:

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է կամայական ժամանակամիջոցում արագության կրած փոփոխության և այդ ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:   

3. Որ ֆիզիկական մեծությունն է կոչվում հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:

Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը հավասար է կամայական ժամանակամիջոցում արագության կրած փոփոխության և այդ ժամանակամիջոցի հարաբերությանը, կոչվում է հավասարաչափ արագացող շարժման արագացում:   

4.Ինչ է ցույց տալիս արագացումը: Որն է արագացման միավորը, և ինչպես է այն սահմանվում: Գրել բանաձևը:

Ֆիզիկայում արագացումը ժամանակի ընթացքում մարմնի արագության փոփոխման արագությունն է :Միավորների միջազգային համակարգում արագացման չափման միավորը մ·վ⁻²-ն է (մ/վ²)։ Բանաձևը a=v/t

5.Ինչպես է ուղղված հավասարաչափ արագացող շարժման արագացումը  երբ՝

ա. մարմինը շարժումն սկսում է դադարի վիճակից

արագությունը ուղղված է շարժման ուղղությամբ։

բ. մարմնի արագությունը, նվազելով դառնում է զրո:

արագությունը ուղղված է շարժման հակառակ։

6.Հավասարաչափ շարժման ճանապարհի և արագության բանաձևը:

a=v0/t

7.Հավասարաչափ արագացող շարժման արագության և ճանապարհի բանաձևը,:

v=a.t

1. Շարժում: Ինչ է մեխանիկական շարժումը: (Անցյալ տարվա դասընթացի կրկնություն):

Ժամանակի ընտացքում մարմնի դիրքի տեղափոխությունն ուրիշ մարմնի նկատմամբ կոչվում մեխանիկական շարժում ։

2.Ինչ է ուսումնասիրում կինեմատիկան:

Կինեմատիկան մեխանիկայի բաժին է , որն ուսումասիրում է մարմնի շարժումը առանց հաշվի առնելու դրա պատճառները։

3. Շարժման հարաբերականությունը: 

Մարմինը կարող է շարժվել ուրիշ մարմնի նկատմամբ համաչափ և անհամաչափ արագությամբ ։Կաորղ է լինել արագացող կամ նվազող շարժման արագություն։

4.Ինչ է իրենից ներկայացնում հաշվարկման համակարգը: Հաշվարկման մարմին:

Հաճախ անհրաժեշտություն է առջանում հաշվել տրված մարմնի արգաությունը որոշակի ժամանկահատվածու ,ասենք գնացքի կամ ավտոմեքենաի արգությունները և դրանց համար սահմանված են բանաձևեր ։

5.Ինչն են անվանում շարժման հետագիծ (թվարկել տեսակները ):

Այն գիծը որով այս համակրգում շարժվում է մարմինը կոչվում է հեռագիծ ։ Տեսակներ (ուղղաձիգ,կորագիծ,բեկյալ,շրջանագիծ) ։

6.Ինչն են անվանում մարմնի անցած ճանապարհ: Ճանապարհի միավորը:

ճանապարհի միավորը նաշանկում ենք(S-ով)։Ճանապարհը մարմի հետագծի որոշակի ժամանակահատվածում անցած տարածությունն է ։

7.Ինչով է տարբերվում հետագիծը մարմնի անցած ճանապարհից:

Հետագծի երկարությունը, որով մարմինը շարժվում է որոշ ժամանակահատվածում, կոչվում է անցած ճանապարհ։

8.Որ շարժումն են անվանում հավասարաչափ և որը՝ անհավասարաչափ: (Բերել ձեր շուրջը առօրյայում, կենցաղում հավասարաչափ և անհավասարաչափ շարժման օրինակներ):

Հավասար ժամանակում անցնել հավասար ճանապարհ։ Իսկ անհավաչափ շարժման ժամանակ մարմինը գնում անսովոր իրարից տարբեր արգությամ։ Օրինակ սեղանին դնում ես երկու գրիչ ,մեկը հրում ես միջին արագությամբ իսկ մյուսը ավելի արագ պարզ է որ երկրոդ գրիչը կնգնի գետին։Բայց օրինակները շատ են օրինակ կառամտույցին մոտեցող գնացք կամ կանագռին մոտեցող/հեռացող ավտոբուսներ։

9.Որ մարմինն են անվանում հաշվարկման մարմին:

Մարմինը որը դիտարկում է մյուս մարմիների դիրքը կոչվում է հաշվարկման։

10. Արագություն, արագության միավորը: Բացի թվային արժեքից էլ ինչով է բնութագրվում մարմնի արագությունը: Վեկտորական և սկալյար մեծություններ;

Մարմին-V

Միավորները -Կիլոմետր ժամ, Կիլոմետր վարկյան ։

10.Որ շարժումն է կոչվում անհավասարաչափ: Բերել օրինակներ:

ութերոդ հարցում արդեն նշեցի որ անհվասար շարժումը

11.Սահմանել անհավասարաչափ շարժման միջին արագություն:

Միջին արագությունը կոչվում է այն ֆիզիկական մեծությունը Մարմնի անցած ճանապարհի և այդ ճանապարհ անցնելու ժամանակի հարաբերություը կոչվում է միջին արագություն ։

12.Գրել միջին արագության բանաձևը:

v(միջին)=st

13.Ինչ ֆիզիկական իմաստ ունի անհավասարաչափ շարժման միջին արագությունը:

Միջին արագությունը հաշվելով հնարավորություն էնք ստանում հաշվել մարմնի անհավասարաչապ շարժման արագությունը ։

14.Ինչ է ակնթարթային արագությունը:

Ժամանակի տվյալ պահին (կամ հետագծի տվյալ կետում) մարմնի արագությունը կոչվում է ակնթարթային արագություն: