Рубрика: Մայրենի լեզու

Տրված կապերի հետ գործածիր երկուական գոյական:

Նախքան -Նախքան ասսել, նախքան շտապել
անկախ- անկախ խոսք, անկախ կառավարություն
շնորհիվ-շնհորիվ ինձ,շնհորիվ իմ խելքի
ըստ-ըստ քեզ, ըստ նրա
հօգուտ- ի հօգուտ ինձ, ի հօգուտ նրա
մինչ-մինչ այսոր, մինչ վաղը
նկատմամբ- իմ նկատմամբ , նրա նկատմամբ
ընդդեմ- ընդեմ քեզ, ընդեմ նրա,
առանց-առանց կանուն , առանց վախ

 

Փակագծերում տրված բառերից ընտրեք տվյալ նախադասությանը համապատասխանողը: 

Հրացաններ որոտացին, և շողացին սրեր, ամպերի (փոխարեն, փոխանակ) քարափների վրա նստեց այրվող գյուղերի մուխը:
Գործը սկսելուց առաջ պետք է մի քանի օր ծանոթանամ (նյութերին, նյութերի հետ):
Եղանակային անբարենպաստ պայմանների  (հետևանքով, շնորհիվ) այս տարի պտղատու այգիները բերք չտվեցին:
Դպրոցականների կյանքի անվտանգությունն ապահովելու (կապակցությամբ, համար) կառուցվեց ստորգետնյա անցում:
Ամեն ինչ հասկացա՝ բացառությամբ Ձեր ասած վերջին (նախադասությունից, նախադասության): 


Շարքում առանձնացրու նախադրություններն ու ետադրությունները:

Նախադրություն – հանուն, առանց, բացառությամբ, դեպի, հոգուտ, որպես, մինչև։


Ետադրություն – օգտին, պես, նկատմամբ, հանդերձ, անկախ, համար, հեռու, ներքո, վերաբերյալ, նման։

Рубрика: Մայրենի լեզու

Գործնական քերականություն

277

Գիշերն ուզում էի դուրս գալ մի քիչ մաքուր օդ շնչելու, բայց անձրև եկավ։

Գիշրն անձրև է եկել , հիմա ինչպես դուրս գամ առանց բաճկոնի ։

Տես, ակնոցիս շրջանակը կոտրվել է, կարող ես կպցնել ։

Վայ, ակնոցիս շրջանակը կոտրվեց, հիմա որտեղից գտնեմ սրա նմանը ։

Ջյուրը եկավ, հոսող ջրով լվացվիր որ , անցնի գլխացավդ։

Ջուրը երևի եկել է , որ բոլոր գյուղացիները, իրար անցած ջրտուքի են պատրաստվում ։

278

Հեծանիվը հայտնագործվել է երկու հազար տարուց էլ առաջ ։

Ժամանակակից հեծանիվի նախատիպերը ստեղծվել են Չինաստանում և Հնդկաստանում ։

Ժամանակին հեծանիվը հետաքրքրել է նաև Լեոնարդո Դվաինչիին ։ Նա ցանկացել է շղթայի միջոցով շարժվող անիվներով հեծանիվ ստեղծել ։ Բայց նրա գյուտը միայն երկու հարյուր տարի հետո կիրառվեց։ Ղեկով երկանիվ հեծանիվը հայտնվեց միայն մեր դարում ։

280

Աշխարհը շատ ուրախ կլինի, եթե էկոլոգիան մաքուր լինի

Մարդիկ շատ բարի կլինեն ,եթե չստեն ։

Ապրելը շատ անհետաքրքիր կլինի , եթե մարդիկ զբաղվեն միայն գրասենյակային աշխատանքով ։

Նրա աչքի լույսը կդառնաս , եթե իրեն ամեն օր մի բաժակ կաթ տաս ։

281

Աշխարհը շատ տխուր կլինի, եթե դու գնաս

Ամեն օր դպրոց գալը տոն կլինի , եթե միշտ պատրաստ լինես դասերին ։

Աշխարհում ամենաերջանիկ մարդը կլինեմ, եթե քաղաքականությունից չխոսեն ։

Փողոցում ոչ մի ավտոմեքենա չի լինի , եթե նորից համաճարակ լինի ։

282

Եթե ոչ մեկին ոչինչ չարգելեն աշխարհը կքանդվի։

Եթե մարդիկ լաց լինելն ու ծիծաղելը մոռանան մարդու մոտ զգացմունքեր չեն լինի ։

Եթե , մեր գրադարանի բոլոր գրքերը կարդաս կապշես ;

Եթե դպրոցական օրենքները աշակերտները հաստատեն ամեն ինչ իրենց սրտով կլինի

283

Եթե տիեզարագնաց դառնամ կուսումնասիրեմ Մարս մոլորակը ։

Եթե իմ բոլոր երազանքները իրականանան , ես անմիջապես նոր երազանքներ կմտածեմ ։

Եթե նախօրոք ամեն ինչ հայտնի լինի , լուռ կմնամ Ե

եթե ժամանակ ունենամ , կզբաղվեմ նկարչությամբ ։

Рубрика: Մայրենի լեզու, Բնագիտություն

Իմ կարդացած գիրքը

Գրքի հեղինակ՝ Էիտիրո Օդա

Քանի որ իմ մանգան ծովահենների մասին է, ես հավաքեցի և կարդացի նեծ թվով նյութեր նրանց մասին։ Բայց հին գրվածքներում չկա ոչ մի բան այն ծովահենների մասին, որոնցով ես հիացել եմ փոքր տարիքում։ Կարծես թե նրանք այնքան են տարվել իրենց որոնումներով, որ մոռացել են իրենց մասին գրավոր հիշողություններ թողնել։ Այդ է պատճառը է ծովահեններից այդքան վնասները։

Գիրքի անունը՝ <Ուան փիս> կամ <Մեկ կտոր>

Հատված <Ուան փիս> կամ <Մեկ կտոր>

— Ա ա՛ ա՛ ա՛ ա՛․․․

-Ի՞նչ է։ Այդ դո՞ւ ես։ Լուֆի՞․․․

-Ձեռքս ձգվեց։ Աա՛ա՛ա՛ա՛ա, ինչ է ինձ հետ կատարվում։

-Այն այստեղ չէ, ախ, չեմ հավտում։ Ռեզանիայաի պտուղը կորել է, Լուֆի դու կերե՞լ ես այսպիսի պտուղ։

-Այո։ Ընթրիքի ժամանակ, բայց շատ անհամ էր։

-Դու կերել ես Ռեզանիայի պտուղ։

-Ռիզանիայի պտու՞ղը։

-Այն Ծովային գանձերից է, որը անվանում են նաև հրեշավոր պտուղներ։

-Եթե ուտես ամբողջ մարմինդ ռետինե կդառնա և դու ընդհանրապես չես կարողանա լողալ։

-Ինչի ես խաբում, այ հաստագլուխ։

Լուֆին այս ժամանակ հասնում է ձկնեղենի խանութի մոտ։

Рубрика: Մայրենի լեզու

Առ 267

Հայտնի է , որ ամենից շատ Արմտյան Հնդկաստանի Չերեպունջա շրջանում է անձրև գալիս։ Սակայն պարզվում է, որ եկրագնդում մի տեղ կա , որտեղ անհիշելի ժամանակներից անընդհատ անձրևել է։ Դա Հարավային Ամերիկայում է։ Անձրևի հեղինակը ջրվեժն է։ Ուժեղ քամին, որ միշտ փչել է լեռներից ջրափոշին հարթավայր է տարել ։ Այտեղ ջրափոշին խոշոր կաթիլներ է դարձել ու որպես անձրև տեղացել է։

Առ 269

Աչքերը բողոքում են, որ չնայած իրենք դեմքի ամենավերևի մասում են , սակայն մեղրը հասնում է բերանին ։ Մարդը լսեց աչքերի բողոքը և նրանց մեղր տվեց։ Աչքերը մրմռացին և արցունքոտվեցին ։

Տեքստի մեջ փոփոխվեց, թե երբ է կատարվել այդ գործողությունը։

Рубрика: Մայրենի լեզու

Լեզվաբանկան ամսագիր

Առաջդրանքներ

Քո կարդած գրքերի անունները թարգմանիր տարբեր լեզուներով

Հազարան հավքը , Անբան Հուռին, Հայկ և Բել հեքիա2ներին հորինիր նոր վերջաբաններ

Հորինիր նոր հեքիաթ

Գտիր Ղազարոս Աղայանի ամենաառաջին հեքիաթը

Գրիր քո ամենսիրելի գրքի մասին

Նկարի քո ամենասիրելի գրքերի կազմը

Թարգմանիր լեզվաբանական ամսգիր բառը տարբեր լեզուներով

Առաջարկում եմ դիտել

Յեստդայ , հոգի , Ենոլա Հոմս , Շերլոկ Հոմս:

Առջարկում եմ լսել

The Wikend — Starboy

Frank Sinatra- My Way

Pual anka- Putt your hend in my sholder

Рубрика: Մայրենի լեզու

Հրացանով գելը

Շարունակություն

Առջինը տնից դուրս թռավ փորձառու հովիվ Անդրիաս քեռին ։ Տեսան որ ուղիղ իրենց տան դիմաց , գառների հոտի մեջ կանգնած է մի մեծ գայլ վառվող աչքերով և նրա ծանր թաթի տակ գյուղի որսորդի հրացանն է ընկած ։ Գայլը վորսորդական հրացանը պահել էր ուղիղ մի գառի վրա ու հենց մարդկանց տեսավ թաթով կրակեց ։ Անդրիաս քեռին հիշեց , որ հենց այդ օրը առավոտյան որսորդը փնտրում էր իր կորած հրացանը ։ Գյուղացիները վերցրեցին փայտեր բահ ու այլ գործիքներ ու վազեցին գայլի ուղղությամբ շները այդ տեսնելով իրենք էլ հաչելով հարցակվեցին գայլի վրա։ Վախեցած գայլը զենքը թողեց և վազեց անտառ ։

Рубрика: Մայրենի լեզու

253.

Այդ մասին նա հազար անգամ մտածել էր ու ոչ մի եզրակցություն չէր արել ։

Դու ինչի մասին մտածեցիր, որ այդեպես հանկարծակի վեր թռար ։

Երբ ես մտածում էմ այդ մասին , աշխարհը փոխվում է աչքիս ։

Երանի մտածեիր ու հետո անեիր, այդ դեպքում ամեն ինչ ուրիշ կլիներ ։

Մտածեց ամեն ինչ ծանր ու թեթև արեց , ու որոշեց մինչև հեռանալն անպայման տեսնել նրան ։

Մտածիր , հետո արա թե չէ ստիպված անընդհատ ներողություն ես խնդրում ։

253 .

Զարմացա- եզակի , տեսանք- հոգնակի , փնտրում -ես- եզակի, վազում — եք — հոգնակի , կտա- եզակի, կհասնես — եզակի

Рубрика: Մայրենի լեզու

Եղիշե Չարենց «Ես իմ անուշ Հայաստանի»

Ես իմ անուշ Հայաստանի արևահամ բարն եմ սիրում,
Մեր հին սազի ողբանվագ, լացակումած լարն եմ սիրում,
Արնանման ծաղիկների ու վարդերի բույրը վառման
Ու նաիրյան աղջիկների հեզաճկուն պարն եմ սիրում:

Սիրում եմ մեր երկինքը մուգ, ջրերը ջինջ, լիճը լուսե,
Արևն ամռան ու ձմեռվա վիշապաձայն բուքը վսեմ,
Մթում կորած խրճիթների անհյուրընկալ պատերը սև
Ու հնամյա քաղաքների հազարամյա քարն եմ սիրում:

Ուր էլ լինեմ – չեմ մոռանա ես ողբաձայն երգերը մեր,
Չեմ մոռանա աղոթք դարձած երկաթագիր գրերը մեր,
Ինչքան էլ սուր սիրտս խոցեն արյունաքամ վերքերը մեր,
Էլի ես որբ ու արնավառ իմ Հայաստան յարն եմ սիրում:

Իմ կարոտած սրտի համար ոչ մի ուրիշ հեքիաթ չկա,
Նարեկացու, Քուչակի պես լուսապսակ ճակատ չկա,
Աշխարհ անցիր, Արարատի նման ճերմակ գագաթ չկա,
Ինչպես անհաս փառքի ճամփա` ես իմ Մասիս սարն եմ սիրում:

Առաջադրանքներ

  1. Դուրս գրիր անծանոթ բառերը և բացատրիր:

Բար-Պտուղ

վառման- ջերմ,

հեզաճկուն- ճկուն, նազելի

հնամյա-հնամենի,

երկաթագիր- Գլխագիր

արնավառ — արյունագույն

  1. ողբանվագ, անհյուրընկալ, լուսապսակ բառերը բաժանիր բաղադրիչների, յուրաքանչյուրի դիմաց գրիր տեսակը ըստ կազմության:

Ողբանվագ- ողբ- ա- նվագ, բարդ բառ, անհյուրընկալ- ան- հյուր- ընկալ, նախանծանցավոր բառ, լուսապսակ — լուս-ա-պսակ, բարդ բառ

  1. արնանման, հնամյա բառերի հնչյունափոխված արմատները վերականգնիր:

արն-ա- նման- արյուն-ա- նման, հն-ամյա- հին-ամյա

  1. Բանաստեղծությունից դուրս գրիր ածանցավոր բառերը, առանձնացրու ածանցները, ապա այդ ածանցներով կազմիր նոր բառեր:

նայիրյան- ածանց յան- հայաստանյան, ամերիկյան

ամռան- ածանց ան- աշնան,գարնան, ձմռան

ձմեռվա- ածանց վա- օրվա, ժամվա, տարվա

  1. Դուրս գրիր քեզ դուր եկած բառակապակցությունները և բացատրիր:

ծաղիկների ու վարդերի բույրը վառման — Ծաղիկների ու վարդերի բույրը անուշ — հեղինակը ուզում է ասել որ ամռվա ծաղիկներից ինչքան անուշ հոտ է գալիս որ նրան արդեն դուրս է կանչում ։

նաիրյան աղջիկների հեզաճկուն պարն եմ սիրում — ես նարի աղջիկների ճկուն պարերն էմ նայում — Հեղինակը ուզում է ասել թե իր քաղաքում ինչքան սիրուն են պարում

  1. Ո՞վ է նկարի հեղինակը, ի՞նչ գիտես նրա մասին:

Այս նկարի հեղինակը ճանաչված նկարիչ Մարտիրոս Սարյնն է։ Կտավը կոչվում է <Հայաստան>։ Յուղաներկ կտավը ցուցադրվում է Հայաստանի ազգային պատկերասրահում։ Սարյանը ասել է. «Ինչ որ նկարում եմ` Հայաստան է դուրս գալիս»։ Նա ասում էր, որ իր նկարների մեջ փորձում է ստեղծել պարզություն։ Որպեսզի մարդիկ իր նկարներին նայելիս այնպես զգան, ասես դուրս են եկել մաքուր օդի և ուրախություն են շնչում։ < Եթե նկարը բարություն չի փոխանցում մարդկանց, ուրեմն նրա մեջ բացակայում է ամենագլխավորը՝ կյանքի հավերժական շունչը>,- ասել է Մարտիրոս Սարյանը։

Рубрика: Մայրենի լեզու

246

Երորդ-երորդել , ուղ-ուղենալ , վազ-վազել, մոտ-մոտենալ, մերձ-մերձենալ , հեռու-հեռանալ , դանդաղ- դանդաղել, հաճախ- հաճախել , կռկին- կրկնել

247

նստ- նստել, սահ- սահել, վազ- վազել, կարդ- կարդալ, խաղ- խաղալ, տես-տեսնել, հաս-հասնել, հագ-հագնել, փախ- փախչել, սաթ-սաթել, թիռ-թռնել,

Рубрика: Մայրենի լեզու
  1. Բացատրի՛ր փոխաբերությունը՝  Ինչ որ լավ է՝ վառվում է ու վառում:

Ինչ որ լավ է , այսինքն ամեն լավ բան մեր կյանքում կատարվում է պետք է օգտակար լինի մեր և շրջապատի համար ։

  1. Բացատրիր մակդիրը՝  արև, վառ աշխարհ:

Լուսավոր, վառ աշխարհում քանի կաս , պետքե լույս տաս և լավ բաներ ստանանաս մարդկանցից

  1. Արդյոք բանաստեղծությունն ապրելու ինչ-որ ձև թելադրո՞ւմ է: Պատճառաբանիր:

Ինձ թվում է այս բանաստեղծությունը ինձ հուշում է որ կյանքը լավ պիտի օգտագործել և ճիշտ ապրել ։ Լավություն անել մեր մտերիմներին մեր երկրին ճիշտ օգտագործել բնական ռեսուրսները ։

  1. Ըստ ձեզ ինչի մասին է բանաստեղծությունը:

Այս բանաստեղծությունը մեզ սովորեցնում է, որ երբ ինչ- որ բան ես անում, պետք է լիարժեք անես և ուժերդ չխնայես, մինչև վերջ նվիրվես քո գործին և այդ ժամանակ դու քեզ շատ լավ կզգաս ։