Рубрика: Մայրենի 7

Գոյական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ գոյականների հինգ զույգ:
1.Սարսափ-երկյուղ, ծուղակ-թակարդ, պաղատանք-աղերսանք, ընչազրկություն-չքավորություն, գրավչանք-հրապուրանք:
2. Հռչակ-համբավ, առաջաբան-ներածություն, ավար-ներածություն, հարգանք-պատկառանք, երազանք -տենչանք:

Ածական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ ածականների հինգ զույգ:
1. Աչալուրջ, համեստ, ջանասեր, ուշադիր, տրտում, թանձր, թախծոտ, պարկեշտ, եռանդուն, խիտ:
2. Գիտակ, թույլ, թերահավատ, հնազանդ, շողոքորթ, հեզ, լավատեղյակ, կեղծավոր, տկար, կասկածամիտ:

Բայական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ բայերի հինգ զույգ:
1.Ապականել-արատավորել, ըմբոստանալ-ընդվզել, փառաբանել-դրվատել, վատաբանել-փնովել, խաղաղվել-հանդարտվել:
2. Մարել-շիջել, հավաքել-ժողովել, շահագործել-ճնշել, դժգոհել-տրտնջալ, , վառել-հրկիզել:

Գոյական հականիշներ: Բառաշարքում առանձնացնել հականիշ գոյականների հինգ զույգ:
Խաղաղություն-պատերազմ, կորուստ-ձեռքբերում, բերկրանք-թախիծ, ձեղնահարկ-ներքնահարկ,ըմբոստություն-հնազանդություն:

Ածական հականիշներ: Բառաշարքում առանձնացնել հականիշ ածականների հինգ զույգ:
Ծանրախոհ-թեթևամիտ, անագի-պոչավոր, համեստ-սանձարձակ, կայուն-անհաստատ, լի- դատարկ:

Բայական հականիշներԲառաշարքում առանձնացնել հականիշ բայերի հինգ զույգ:
Մեկնել-ժամանել, հօդս ցնդել-հայտնվել, ատել-երկրպագել, կատաղել- հանդարտվել,մերժել-հաստատել:

Գրել տրված բառերի նույնարմատ հականիշները:
Անխռով-խռոված
երերուն-աներեր
երջանիկ-աներջանիկ
ուժեղ-ան ուժ
տարակուսելի-անտարկույս
կախյալ-անկախ
աղմկոտ-անաղմուկ
արատավոր-անարատ
զարդարուն-անզարդ
բարձրաձայն-անձայն
քաղցրահամ-անհամ
ընչատեր-անտեր
շնորհալի-ապաշնհոր
երախտագետ-աներխատ
գիտուն-անգետ

Рубрика: Մայրենի 7

1.Կետերի փոխարեն դիր բառեր, որոնք կկապվեն կրկնադիր շաղկապներով:
Թանձր մառախուղի մեջ չէին երևում ո ՛չ մի թրջյունն
Ու միանգամից լռեցին թե ՛ մեծերը թե երեխաները
Նրան մերժում էին ամենքը՝ և՛ ամենուրը

2.Տրված առածներում գծերի փոխարեն տեղադրիր համապատասխան շաղկապը. թե, ո ՛չ, որ, մինչև, որպեսզի, կամ…կամ:
Մինչև
առույից ջուր կգա, գորտի աչքը դուրս կգա:
Ամռան արևից ինչ հասկացա , որ ձմռան արևից ինչ հասկանամ:
Թե խաչն իմն է, զորությունը ես գիտեմ:
Ոչ հարևանիս սիրում եմ, ոչ մատիս դարման անի:
Կամ կտամ կով,կամ կհագնեմ մով:
Մին մի տա,որպեսզի երկու չուզի:

3.Կարծում եմ, որ մայրաքաղաքի այս սյունազարդ դահլիճների մեջ, գեղեցկության, արվեստի ու տվայտանքների այս քաղաքում ես կխամրեմ:
Կարծում եմմայրաքաղաքի այս սյունազարդ դահլիճների մեջ, գեղեցկության, արվեստի ու տվայտանքների այս քաղաքում ես կխամրեմ:
Երևում էր, որ ծածկած շուկայի վերակացուն ազնիվ մարդ է:
Երևում էր ծածկած շուկայի վերակացուն ազնիվ մարդ է:
Նրան թվում էր, թե գյուղացիք չեն ըմբոստանալու:
Նրան թվում էր գյուղացիք չեն ըմբոստանալու:
Նրա խոնարհ, հեզ բնավորության շնորհիվ ինը տարի էր, ինչ ընտանիքում  խաղաղություն էր տիրում:
Նրա խոնարհ, հեզ բնավորության շնորհիվ ինը տարի էր ընտանիքում  խաղաղություն էր տիրում:
   4. Զեղչեք հետևյալ նախադասությունների շաղկապները:
Տեսնես ինչ պատահեց հորս:
Նա գիտե ինչ է պատերազմը:
Նա մտածում յնքան էլ ապահով չէ Զեյթունը:
Ասում են նրա ջուրն ինքնահոս է:
Նա հեռադիտակով տեսել էր թուրքական ձախ թևը մոտենում էր իրենց թաքստոցներին:
Այս էլ քանի օր է գրասենյակից դուրս չի եկել:
Չգիտեմ ինչպես հայտնվեցի որսորդական տնակի մոտ:
Արդեն երրորդ օրն է
` քայլում է անապատով:
5. Ուղղեք կետադրական սխալները:
Նրան թվում էր, որ մահը վրա է հասնում:
Անտառի անհամար ծառերը մրցման մեջ են, ով կարող է ավելի շատ ջերմություն կլանել:
Թվում էր, թե դժգոհ են մեկմեկուց:
Նա մտածում է՝ այնքան էլ պաշտպանված չէ իրենց թաքստոցը:

Рубрика: Մայրենի 7

Առաջադրանքներ:

1. Յուրաքանչյուր շարքում ընդգծիր երեք ձայնարկություն:

Մի՞թե, օխա՜յ, հա՜յ, ե՞րբ, տը՜զզ, չէ՛

է՛հ, որքա՜ն, ծո՛, ո՛չ, խը՜շշ, չէ՞ որ

այնպե՜ս, պահո՜, այո, չու՛, չլինի՞ թե, բը՜ռռ

2.Գրիր այն ձայնարկությունները, որոնցից կազմվել են հետևյալ բառերը:

Չրխկալ-չրխկ`, ծվծվալ-ծիվ`, կռկռոց-կռոց՝, վայել-վայ, թշթշոց-թշ՝, ծլնգոց-ծլնգ, թրխկոց-թրխ՝կ, տզզոց-տզ, թխկոց-թխկ, բզզալ-բզ՝զ, շրխկան-շր՝կղ:

3. Բառաշարքում առանձնացրու զգացական, կոչական և նմանաձայնական կոչականները:

Ղա՜-ղա՜, հե՜յ, ու՜հ, կը՜ռ, փը՜խկ, ջու՜-ջու՜, հարա՜յ, օ՜հ, վու՜յ, ու՜ֆ, ա՜խ, բը՜զզ, ըհը՜, ուռա՜, օ՜յ, հո՛պ, տո՛,խը՜շշ, հա՜յ, տը՜զզ, յա՜, ա՛յ:

Զգացական

հարայ,վույ,ըհը,ուռա,օյ,հայ,այ,ախ,ուռա։

Կոչական

ուհ,փըխկ,վույ,օհ,ուֆ,յա,հոպ,։

նմանաձայանակ

ղա-ղա,կըռ,ջու-ջու,բըզզ,տըզզ։

Рубрика: Մայրենի 7

1.Կետերի փոխարեն դիր բառեր, որոնք կկապվեն կրկնադիր շաղկապներով:
Թանձր մառախուղի մեջ չէին երևում ո ՛չ տները, և ոչ թռչյունները։
Ու միանգամից լռեցին թե ՛ մեծերը, թե փոքրերը։
Նրան մերժում էին ամենքը՝ և՛ ամենուր։

2.Տրված առածներում գծերի փոխարեն տեղադրիր համապատասխան շաղկապը. թե, ո ՛չ…ո ՛չ, որ, մինչև, որպեսզի, կամ…կամ:
Մինչև
որ առույից ջուր գա, գորտի աչքը դուրս կգա:
Ամռան արևից ինչ- որ բան հասկաց՞ա,որ ձմռան արևից ինչ հասկանամ:
Քանի որ խաչն իմն է, զորությունը ես գիտեմ:
Հարևանիս ոչ սիրում եմ, ոչ էլ մատիս դարման անի:
Կամ կտամ կով, կամ կհագնեմ մով:
Մինչն մի տա,որպեսզի երկու չուզի:


   3. Զեղչեք հետևյալ նախադասությունների շաղկապները:
Տեսնես, ինչ պատահեց հորս:
Նա գիտե, ինչ է պատերազմը:
Նա մտածում էր, այնքան էլ ապահով չէ Զեյթունը:
Ասում են, նրա ջուրն ինքնահոս է:
Նա հեռադիտակով տեսել էր, թուրքական ձախ թևը մոտենում էր իրենց թաքստոցներին:
Այս էլ քանի օր է, ինչ գրասենյակից դուրս չի եկել:
Չգիտեմ, ինչպես հայտնվեցի որսորդական տնակի մոտ:
Արդեն երրորդ օրն է, ինչ քայլում է անապատով:

4. Ուղղեք կետադրական սխալները:
Նրան թվում էր՝ մահը վրա է հասնում:
Անտառի անհամար ծառերը մրցման՝ մեջ են, ով կարող է ավելի շատ ջերմություն կլանել:
Թվում էր` թե, դժգոհ են մեկմեկուց:
Նա մտածում է՝ այնքան էլ պաշտպանված չէ իրենց թաքստոցը:

Рубрика: Մայրենի 7

1. Ընդգծել շաղկապները։
Եթե, իսկույն, այնտեղ, բայց, և, մյուս, բոլոր, թեև, սակայն, որովհետև,
ինչպես, այս, որպեսզի, պատճառով, դեպի, քանզի, նաև, բացի, քանի որ։

 2։.Կազմել նախադասություններ՝ գործածելով եթե,
որպեսզի, սակայն, իսկ, և շաղկապները։

— Կարող ենք փոխել տրամադրությունը, եթե փորձենք ներողութույն խնդրել Ալֆրեդից,- ասաց Աննան։

Ես որոշեցի մեդիտացիա անել,որպեսզի հանգստանամ։

Դու մասամբ սխալ ես, Բրիանա,սակայան պետք է ավելի ներողամիտ լինել։

Ինչո՞ւ նա որոշեց ընկերանալ հենց մեր հետ,իսկ իր հին ընկերներին ուղղակի արհամարհեց։

3.Կետադրել նախադասությունները և ընդգծել շաղկապները:

Երբ պորտուգալացիները հայտնագործեցին Սուրբ Հեղինե կղզին նա, պատված էր համատարած անտառով:
Կղզյակում խոզեր ու այծեր թողեցին , որ նավաբեկությունից տուժած մարդիկ կարողանան որոշ ժամանակ այնտեղ ապրել:
Ամենուրեք բավականաչափ կենդանիներ կային, և մարդիկ չէին մտածում դրանց վերանալու մասին:
Որսորդությունը դարձավ նաև սպորտ , իսկ սպորտին հատուկ է ռեկորդներ սահմանելու ձգտումը:
Արևելյան մի տիրակալ հռչակվեց նրանով որ անձամբ հազար առյուծ խփեց: 
Մի ժամանակ առյուծների մռնչյունը լսվում էր Հունաստանից մինչև Հիմալայան լեռների ստորոտը , բայց այսօր այդ վայրերում առյուծներ չկան:

Рубрика: Մայրենի 7

1. Ընդգծիր այն բառերը, որոնցում կա   առ- նախածանցը:
Առընթեր, առկախ, առվույտ, առօրյա, առէջ, առնետ, առողջ, առույգ, առաջին, առավոտ:

Ապ- նախածանցը:
Ապավեն, ապերախտ, ապրանք, ապարդյուն, ապուխտ, ապուշ, ապակի, ապերջանիկ, ապրուստ:

2. Բառերը բաժանի՛ր երկու խմբի:
Այգ, իրիկուն, լուսաբաց, երեկո, արշալույս, իրիկնաժամ, վաղորդայն, մթնշաղ, լուսադեմ, լուսածագ, արևածագ, իրիկնամուտ, վերջալույս, արևամուտ, առավոտ:

Այգ,լուսաբաց,վաղորդային ,լուսադեմ , լուսածագ, առավոտ

Իրիկուն,երեկո,իրկնաժան ,մթնշաղ,իրիկնամուտ, վերջալույս, արևամուտ

3. Նշված բառերից երեքում «ուկ» մասնիկը փոքրացնող-փաղաքշական իմաստ չի արտահայտում: Նշի՛ր այդ բառերը:
Ձագուկ, արդուկ, մտրուկ, մարդուկ, աղմուկ, հորինուկ, մանչուկ, մժղուկ, շիկամուկ, հորթուկ:

4. Բառաշարքերում ընդգծիր 5 ածական:
1 Ցածր,ոլորապտույտ, վերջ, ծանր, ավազան, վերջին, գրտնակ, գոտի, ագահ:
2.Հեքիաթ, կաղ, ավելորդ, գորգ, ամբոխ, աշխույժ, անիվ, նորագույն, աղմկոտ, գետին:

5. Բառաշարքում առանձնացրու իրանիշ և անձնանիշ գոյականները:
Գիտնական-անձնանիշ, թռչուն-իրանիշ, բժիշկ-անձնանիշ, աղախին-անձնանիշ, արշավ-իրանիշ, չմշկորդ-անձնանիշ, քամի-իրանիշ, դյուցազն-անձնանիշ, ականջ-իրանիշ, կայսր-անձնանիշ, աքաղաղ-իրանիշ, դաստակ-իրանիշ, ժառանգորդ-անձնանիշ, երջանկություն, մարտիկ:

Рубрика: Մայրենի 7

1.Խմբավորիր բառերն ըստ հոմանիշների։ Քանի՞ բառ հոմանիշ չունի այսշարքում։
Նիրհել-քնել-մրափել-ննջել, տխմար-բթամիտ-տգետ, փոս-վիրապ-խրամատ, երկյուղել-զարհուրել-վախենալ,սրդողել վեմ։

2. Գտիր դաժան բառի հոմանիշները:

ամբարտավան, ժանտ, դժնի, դժկամ, դժխեմ, անողորմ, դժոխալուր։

դաժան- անողորմ, անագորույն,սինլքոր, բիրտ,

3.Տրված բառացանկից առանձնացրու հոմանիշային զույգերը.
անթաքույց-բացահայտ, ճոխ-շքեղ, վեհանձն-մեծահոգի, տարօրինակ- արտասովոր։

4.Տրված շարքից առանձնացրու պերճ բառի հականիշները.
շքեղ, անշուք, շլացուցիչ, հասարակ, ճոխ, հիասքանչ, պարզ, զգլխիչ, փառահեղ, անզարդ, պերճաշուք։

5.Առաջին շարքի բառերի դիմաց 2-րդ շարքից ընտրիր և գրիր բացատրությունները.
հածել-տառապել, հեծել-դեգերել, հեծկլտալ-հեկեալ, հեծնել-ձի նստել

6.Ո՞ր դարձվածքի իմաստն է սխալ բացատրված.
բերանը ջուր առնել – չխոսել
կյանքի ընկեր- ազնիվ, լավ ընկեր
դանակը ոսկորին հասնել-    համբերությունը հատնել
հոգու հետ խաղալ – ձեռ առնել

7.Ընդգծիր պարզ բառերը.
արագիլ
հրավերարձան, գոմեշ, գեղարդ, բարակ, ամրակ, բողոք, զարմիկ,դադարգալար, հովար, հանդարտ, կաղամբ, հարուստ, կորուստ, պատում։

8. Ընդգծիր բարդ բառերը.
առաջնեկքննադատհախճապակի, փոխըմբռնումախորժալուրտանտիկին,ձեռնարկ, հոգեթովամենուր, քառասուն, ձեռնասունշքամուտքինչքան, մշտապես, որտեղ, այսօր։

9.Ընդգծիր մեկից ավելի ածանց ունեցող բառերը.
անմնացորդ, համաստեղություն, երկնային, փախստական, ընդունելի, պարունակ, թարգմանչություն, հայրենիք, հարգանք, խորհրդական, ենթաշրջան, ձեռնարկություն, թերագնահատում, հակոտնյա, նախանձելի,բանտարկյալ։

10.Ընդգծիր բարդածանցավոր բառերը.
ձեռնտու, վարկառու, աչառու, զրպարտիչ, գործարանատեր, վիրակապարան,աչքաբաց, ավտոկայան, անհուսություն, տարրալուծում, լեզվաբանություն,հայազգի, թռչնաբուծարան, ուրվապատկեր, բնակատեղի, հեռուստացույց։

Рубрика: Մայրենի 7

1.Կարդալ հատվածը, անհասկանալի բառերը բացատրել բառարանի օգնությամբ:

Չկային
2.Ո՞վ է մայրը հեղինակի համար: Ինչպե՞ս է նա ներկայացնում մորը:

Գլխավոր հերոսի համար մայրը դա ամենա դիմացկուն և ուրախ մայրն է հերոս մայրիկին նանացնում է իրենց այգում աճող նոճու հետ նաև տեքստում գրված էր որ մայրիկը ծննդաբերելուց 30 րոօժպե առաջ դուրս եկավա աշխատնքից ։երեք բառով կռող եմ նրան բացտրել ։Ներողամիտ,ուժեղ ,հպարտ և
3.Ո՞վ է մայրը քեզ համար: Նկարագրիր և բնութագրիր մայրիկիդ:

Իմ համար իմ մայրիկը դա ամեն խրորխտ մարդն է նա ամեն անգամ ծանր գործ անելուց ձայն չի հանի նա բարի է և շատ հասակցող մարդ նա ինձ կլիսի ամեն վարկյան և կոգնի ամեն հարցում եթե մայրիկս լիներ կենդանի նա կլիներ ճնճղուկ ամեն խրոխտ, ամնաբարի և ամենադեղեցիկ կենդանին։

Рубрика: Մայրենի 7

1. Յուրաքանչյուր շարքից քամի բառին երկուական հոմանիշ առանձնացնել:
ա) Մեգ, հողմ, թխկի, թավալգլոր, զեփյուռ, լաջվարդ
բ) Հովիկ, որթատունկ, ոսկեզօծ, պղտոր, շոգ, մրրիկ
գ) Գողտրիկ, բարկ, խորշակ, փոթորիկ, տարերք, ժխոր:

2.Առանձնացրու և կողք կողք գրիր հոմանիշ բառերի 6 զույգ երկու բառ ավելորդ է:
ա) Ալեզարդ-ճերմակահեր, գագաթ-կատար, վիթխարի-մեծ, ազդ-հայտարաություն, կռնատ-թևատ, անվախ-քաջ, գեր, բազուկ, :
բ) Արեգակ-արփի, կապույտ-լուրթ, հսկա-ահագին, թագուհի-դշխուհի, ,տարաժամ-ուշ, , բացատ, ժամանց , վերջալույս :

3 Տեքստի ընդգծված բառերը փոխարինիր հոմանիշներով:

Արդար վճիռ

Բաբելացի մի հայտնի վաճառական-անվանի առևտրական մահացել էր Հնդկաստանում: Աղջկան ամուսնացնելուց-դստերը պսակելուց հետո նա, իր կարողությունը-ունեցվացքը  բաժանելով երկու հավասար մասերի, ժառանգություն էր թողել երկու որդիներին: Բացի դրանից, նա երեսուն հազար ոսկի նվեր-ընծա էր թողել այն որդուն, որին կհաջողվեր ապացուցել, որ ինքն ավելի- առավել է սիրում հորը: Ավագ-մեծ որդին հոր պատվին մի հուշարձան կառուցեց, իսկ երկրորդ որդին իր ստացած ժառանգության մի մասն քրոջ օժիտին ավելացրեց: Բոլորն այն կարծիքին էին, որ ավագ որդին է հորը ավելի շատ սիրում, մինչդեռ կրտսերը-միջինը քրոջն է սիրում: Ուստի միաբերան-միաձայն պնդում էին, որ այդ երեսուն հազարը պիտի ավագ որդուն հատկացվի:
Անաչառ մի դատավոր երկուսին էլ իր մոտ կանչեց և առանձին-առանձին զրուցեց նրանց հետ: Ավագ եղբորը նա ասաց.
-Ձեր հայրը ամենևին-բոլորովին էլ չի մեռել-մահացել. նա իր վերջին հիվանդությունից բուժվել է և վերադառնում է Բաբելոն:
— Օրհնյալ լինի Աստված, — պատասխանեց երիտասարդը,- բայց այդ հուշարձանը ինձ վրա շատ թանկ նստեց:
Դատավորը նույն բանը նաև կրտսեր եղբորն ասաց.
-Օրհնյալ լինի Աստված,- ասաց կրտսերը,- ես իմ ողջ ունեցվածքը-իմ ամբողջ կարողությունը հորս կվերադարձնեմ, բայց ես կուզենայի-կցանկանայ, որ իմ տվածը թողներ քրոջս:
— Դուք ոչինչ չեք վերադարձնի,- ասաց դատավորը,- ավելին, դուք ևս երեսուն հազար ոսկի կստանաք, որովհետև ձեր հորը բոլորից շատ եք սիրում:

Рубрика: Без рубрики, Մայրենի 7

1.Ուղղիր ընդգծված կապական կառույցները:

Իմ հետ այդպես մի՛ խոսիր։

այլևս իմ հետ այդպես չխոսես

Մենք հույս մենք դնում միայն մեր վրա։

այս պահից սկսած մենք մեր հույսերը դնում ենք մենակ մեր վրա։

Ի՞նչ եղանակ է ձեր մոտ։

առավոտյան ձեր մոտ ինչպիսի եղանակ է

Քո պես քչերը կան։

քեզ նման քչերը կան

Իմ համար նույնը չէ։

իմ համար նույն բանը չէ

Ձեր նման չենք կարող։

ձեր պես չենք կարող

Մեր համար նա պատրաստ է ամեն ինչի

Մեր համար նա պատրաստ է ամեն ինչ անել :

2. Աշուն

Յուրօրինակ    գեղեցկություն  ունի  Հայաստանի  աշունը։ Բնությունը զարմանալիորեն հիացնում է իր  նախշազարդ  հագուստով։ Ծառերի  վրա ոսկու պես   բոցկլտում  են  գույնզգույն  տերևները։ Երգեցիկ  թռչունները  թռչում  են։  Նրանք   շուտով  ճամփորդելու  են դեպի  հարավ։ Շնորհիվ երկնքում  կախված  ոսկեզօծ  գնդիՙ   շուրջբոլորը շողարձակում է ու ցանկալի ջերմություն։ Անձրևաբեր ամպերը սահում են երկնքում։ Նրանք մեթընդմերթ փաթաթվում են արևին և կորցնում կեսօրվա պայծառությունը։ Մեղմօրոր քամին քնքշաբար խաղում է աշնանային գունագեղ ծաղիկների հետ։ Նրանք հանդարտորեն նազում են ու հասկանում, որ արդեն հրաժեշտ են տալու մայր արևին։ Աշնան թախիծի մեջ թաքնվել է բնության հմայքը։
Տեքստից դուրս գրել հինգ վերացական գոյական, հինգ ածական, հինգ մակբայ, հինգ կապ:

Վերացական

Թախիծի,մեղմորոր, քնքուշաբար,գունագեղ, պայածռություն։

ածական

պայծառությոն,բնության,ցանկալի ,թաքնվել,աշնանաին

Գոյական

բոցկլտուն,անձրևաբեր, ոսկեզոծ ,քնքշաբար,երգեցիկ։

Կապ

շուրջբոլորը ,հանդարտորեն ,շնորհիվ, հասկանում։

3.Խիճկարճ,  ծածկկարգ,մարգմատ բառերում նույն տեղում ավելացնելով մեկ տառ կազմիր նոր բառեր

խիղճ,կարիճ, ծածուկ, կարարագ,մարագ,մարտ։