Check your progress

1. Կայսերական իշխանության առանձնահատկությունները Բյուզանդիայում/գրավոր/

Բյուզնդյան միջնադարի հզորագույն պետություներից մեկն է։ Այն պաշտոնապես կոչվում էր արևելյավ հռոմիական կայսրություն ։ Նա իր անվանումը ստացել էր Բոսֆորի նեղցում գտնվող Բյուզանդիոնի գաղութի անունից։ Այդ ժամանակը Հռոմը կործանվել էր և Բյուզանդյան իրեն համրում էր կայսրության ժառանգորդը ։ Այդ ժամանակ նախկին հռոմեկան կայսրութան տարցծքում կային Բարբաորս պետությներ որոնք ընդունեցին Բյուզանդիա գերագահությունը ։527-565թվականների Բյուզանդիայի գահին էր Հյուստինիանոս 1 և նա նպատակ ուներ վերկանգնել միսանական կայսրությունը։

Ներկայացրու Հուստինիանոս Առաջին կայսեր պատմական կերպարը՝ օգտվելով համացանցից/գրավոր/

Հյուսինիանոսը դարցավ կայսր իր հորեղբոր մահից հետո ։Հուսինիանոսը աչքի է ընկել իր խելքով զինվորականի և քաղաքագետի մեծագույն հատկանիշներով ,նրա մասին ասում են որ նա գիշերները չի քնել և զբաղվել էր իր պետության հարցերով նրա մասին ազում են որ նաև նա շատ տաղադավոր զորավար էր։ Նրա կին Թեոդորան ոչ մի անգամ իր հատկանիշներո չի զիջել իր ամուսնուն ։ Հուստնիիանոս նպատակ էր դրել ինչ գնով ել լինի վերականգնել Հռոմեկան կայսրությունը։Քաղաքացիական իրավունքների ժողվածուն։

4.Ինչի մասին է «Քաղաքացիական իրավունքի ժողովածու» -ն(«Հուստինիանոսի օրենսգիրքը»)

Քաղաքացիական իրավունքի ժողովածու մի օրեսգիրք էր որտեղ Հյուստինիանոսը ամրագրել էր թե ինչ իրավունքներ ունեն իր երկրում ապրող քաղաքցիները։

5.Ներկայացրու Սուրբ Սոֆիայի տաճարը, ճարտարապետ Տրդատին /օգտվելով համացանցից, գրավոր/,

Հյուսինիանոսի օրոք կուտակված վիթխարի հարստությունը հիմնականում ծախսվում էր տաճարների և պալատների կառուցման վրա։ <Սողոմոն ես հաղթեցի քեզ>, այսպես արտահայտեց իր ուրախությունը Հուստիինյանոս կայսրը Սուրբ Սոֆիայի հոյակերտ տաճարի կառուցումից հետո։ 537 թվականին կառուցված Սուրբ Սոֆիայի տաճարը համաշխարհային մշակույթի անգերազանցելի կառույցներից է։ 10-րդ դարում տաճարի գմբեթը վնասվել էր հզոր երկրաշարժից և այն վերակառուցել է ազգությամբ հայ ճարտարապետ Տրդատը։ Կոստանդնոպոլիսը գրավելուց հետո թուրքերը այս հոյակերտ տաճարը դարձրին մզկիթ։

1 . Վերանայիր բլոգիդ մաթեմատիկա բաժինը, լրացրու բաց թողած աշխատանքները:

3. Անդրադարձ Մաթեմատիկա ամսագրի 4-րդ համարին:

Կարդա հետևյալ կետերը, կատարիր առաջադրանքները
ա) Ինչպե՞ս վանդակավոր թղթի վրա գծել շրջանագիծ՝ առանց կարկինի օգնության:

Առաջադրանք:
Հետևելով ամսագրում նշված քայլերին, դու էլ փորձիր գծել շրջանագիծ առանց քանոնի օգնության, աշխատանքդ ներկայացրու բլոգում: Թղթի վրա շրջանագիծ գծելու համար ուրիշ ի՞նչ ճանապարհներ գիտես:

բ). Ինչպե՞ս են առաջացել երկրաչափական պատկերների անվանումները:
Առաջադրանք:
Փորձիր համացանցից գտնել այլ երկրաչափական պատկերների անվան ծագումները:

Կոն երկրաչափական պատկեչը հունական լեզվից թարգմանված նշանկում է <<Սոսի ծառի վրա գտնվող կոն >> ․

4. Անդրադարձ մաթեմատիկա ամսագրի 23-րդ համարին:
Առաջադրանք: Կարդա Գիտե՞ս որ շարքը, հարստացրու այդ շարքը համացանցից գտնելով նման օրինակներ, ցանկության դեպքում կարող ես ինքդ էլ հնարել:

5. Մասնակցիր մաթեմատիկական ֆլեշմոբի հետևյալ մակարդակներին (առաջադրանքները կհրապարակվեն հոկտմեբերի 26-ին)
ա)երկրորդ մակարդակ
բ) առաջադրում են խնդիրներ սովորողները:

ես գրել եմ

Անեկդոտ լոռվա բարբառով

***

Լոռըցու օրհնանքը.— Մի լոռըցի անցնելիս հարևանը հրավիրում է թաժա հաց ուտելու. «Ադա՛, Սաքո դեսն արի՛, տաք հաց կտրի».– Շնորհակալ եմ քի մատաղ, խադադ եմ, ձեր տաք հաց Աստոծ կտրի,— պատասխանում է անցվորը։

Լոռեցու օրհնանքը․- Մի լոռեցի անցնող հարևանին հրավիրում է նոր թխած հաց ուտելու։<Ա՛յ, տղա Սաքո, էս կողմ արի, տաք հաց ուտենք>։ <Շնորհակալ եմ>,- ասում է Սաքոն,- <Կուշտ եմ, թող ձեր տաք հացը Աստված կտրի>։

***

Մի լոռըցու իրան թշնամին պատահում է դաշտումն, սաստիկ ծեծում ու հեռանում, նրա հեռանալուց հետո գլուխը բարձրացնում է ծեծվածը և տեսնում՝ մեկ մարդ է գնում դիմացը, ձայն է տալիս նրա ետևից. «Ա՛յ դիմացի գնացող հե՜յ, քի մատաղ ուշքս վրես չէր, էս կնկհավատը շա՞տ էլ տվուց ինձ, թե չէ»։

Մի լոռեցու դաշտում հանդիպում է իր թշնամին, սաստիկ ծեծում է ու հեռանում։ Նրա հեռանալուց հետո ծեծվածը տեսնում է մի մարդ է գնում դիմացից։ Ձայն է տալիս․ < Այ, դիմացի գնացող, ուշաթափվել էի, տենց էլ չիմացա, էս ինձ ծեծողը, մի լավ ծեծեց, ինձ, թե չէ։

թարգմանություն գրաբարից

1. Ձմեռն էանց, անձրեւք անցին եւ գնացեալ մեկնեցան: Ծաղիկք երեւեցան յերկրի մերում, ժամանակ եհաս հատանելոյ, ձայն տատրակի լսելի եղեւ յերկրի մերում: Թզենի արձակեաց զբողբոջ իւր, որթք մեր ծաղկեալք ետուն զհոտս իւրեանց: Արի եկ, մերձաւոր իմ, գեղեցիկ իմ, աղաւնի իմ, եւ եկ դու: Երեւեցո ինձ զերեսս քո եւ լսելի արա ինձ զբարբառ. զի բարբառ քո քաղցր է, եւ տեսիլ քո գեղեցիկ: 

Ձմեռն անցավ, անձրևներ անցան և գնալով հեռացան ։ Ծաղիներ երևացին մեր երկրում , ժամանակը եկավ-հասավ, որ մեր երկրում լսելի դառնա տատրակների ձայնը։Թզենին արձակեց իր բողբոջները ։ Նրա ծաղկած որդատունկերը անուշահոտ բուրեցին ։ Արի, մոտեցիր իմ մեձավոր, իմ գեղեցիկ ,իմ աղավնի ։ Արի դու և ցույց տուր ինձ քո դեմքը և լսելի դարձրու ինձ քո խոսքը քանի որ քո խոսքը քաղցր է և տեսքդ՝ գեղեցիկ ։

1. Իմաստասէր ոմն աղքատ ունէր ծոյլ որդիս եւ ի ժամ մահուն կոչեաց զորդիսն եւ ասէ.— Ո՛վ որդեակք, բազում գանձ կայ պահեալ ի հարցն իմոց յայգին մեր, իսկ զտեղին ոչ ցուցանեմ ձեզ, այլ որ աշխատի ևւ խորագոյն փորէ, նա գտանէ զգանձն:Եւ յետ մահուն հօրն, սկսան որդիքն ջանալ մեծաւ աշխատութեամբ եւ խորագոյն վարէին, եւ ամէն մէկ իւրն ջանայր, զի ինքն գտցէ զգանձն:Եւ սկսաւ այգին աճիլ եւ զօրանալ եւ ետ բազում պտուղ եւ ելից զնոսա գանձիւ:

Մի իմաստասեր աղքատ մարդ ուներ մի ծույլ որդի և իր մահվան ժամին կանչեց որդուն և ասեց ․

— Ով որդյակ ,բազում գանձեր ունեմ պահած մեր այգում և տեղը ես ձեզ ցույց չեմ տա ։Նա ով աշխատի և շատ խորը փորի ,նա ել կգտնի այդ գանձը ։

Հոր մահվանից հետո որդիները ջանացին մեծ աշխատասիրությամբ շատ խորը վարել հողը ։Յուրաքանչյուրը ջանում էր ,որ ինքը գտնի գանձը ։ԵՎ այգին սկսեց աճել և զորանալ և տվեց բազում պտուղներ և լիացրեց նրանց գանձերով ։

1.Բերե՛ք հեղուկ և պինդ մետաղական պարզ նյութերի օրինակներ:

Հեղուկ մետաղական պարզ նյութեր՝ սնդիկ, ցերիում, գալիում, ֆրանսիում

2.Պինդ մետաղական պարզ նյութեր՝  պղինձ ալյումին, անագ, կապար, երկաթ

Բերե՛ք գազային ,հեղուկ և պարզ նյութերի օրինակներ:

3.Գազային պարզ նյութեր՝ թթվածին, ջրածին,ազոտ, ծծումբ, քլոր

Պինդ ոչ մետաղական պարզ նյութեր՝ յոդ, սնդիկ, ֆոսֆոր

4.Ո՞ր նյութերն են հանդիպում բնության մեջ ազատ վիճակում:

Թթվածին, ջրածին, ածխածին, ազոտ

5.Հիմնականում ո՞ր տարրերից է կազմված Երկրի կեղևը:

Երկրակեղևը կազմող տարրերը տարբերվում են Երկրի ներսում տղ գտած տարրերի պարունակությունից, քանի որ Երկրի կեղևի քիմիական կազմը տարբեր է։ Երկրի միջուկը կազմված է հիմնականում երկաթից ու նիկելից։ Երկրակեղևում ամենատարածված տարրը ազոտն է։b

1.Տրված կապակցություններում ընդգծված բառերով փոխաբերական իմաստով բառակապակցություն կազմիր:
Օրինակ՝ մաքուր սրբիչ-մաքուր հոգի
լուսավոր սենյակ-լուսավոր ապագա
բարձր սար-բարձր հեռուսացույց
սև գրիչ-սև հոգի
տափակ տանիք-տապփաք կատակ
սուր դանակ-սուր անկյուն
ծանր իր-ծանր հոգի
խոր ձոր -խոր միտք

2. Կետերի փոխարեն գրիր ածանցներ:
Օրինակ՝ վազ.- վազք, վազորդ
արմավ-արմավենի
ուժ-ուժեղ
հարսն-հարսնացու
տենչ-տենչալի
գործ-գործակալ
մետաղ-մետղյա
խռով-խռոված
փայլ-փայլել
վերջ-վերջերս
հոտ-հոտը
հուր-հուրի

3.Լրացրու ա հոդակապ ունեցող բառերի՝
ա. առաջին բաղադրիչները՝ հուշանվեր, մարդաբնակ, աստղածաղիկ, մտախաղ, մանկատուն,շքախումբ:
բ.  երկրորդ բաղադրիչները՝ մարդաշատ, հացահատիկ, զարդատուփ, հողատարացք, օդանավ, նավապետ :

Քո ընտրությամբ հեքիաթից մի հատված դարձրու գրական հայերեն:

Հայրիկ, գնա, էն տղերանցը համեցեք արի մեր տունը, թող գան քո տանը մի կտոր հաց կտրեն։

Ծերունին գնաց հրավիրեց։ Տղաները էկան։ Նրանք սրտով ուզում էին միամիտ ալևորի խելոք աղջկանը տեսնել։ Աղջիկը նրանց շատ քաղաքավարի ընդունեց, ասավ։

Դուրս գրիր բարբառային բառերը, գրիր դրանց համարժեք գրական հայերենը և կազմիր փոքրիկ բառարան:

1. յարաբ-տեսնել
2. սարսաղ-անհեթեթ
3. ապի-հայր
4. ղորթ-ճիշտ
5. բողճա-կապոց

1.Տրված նախածանցներով կազմել 3-ական ածանցավոր բառ:
Ան-անընդունելի,անբարտավան,անիրավականություն։
ապ-ապարդյուն,ապաքինվել,ապարան։
բաց-բացբերան,բացահայտում։
գեր-գերազանց,գերաշնհոր,գերագնահատել ։
դժ-դժգոհ,դժկամ,դժվար։
համ-համանուն,համալիր,համամարդկային։
հակ-հականիշ,հակադրություն,հակահարված։
ստոր-ստորին,ստորաքարշ,ստորագիր,
չ-չտես,չկամ,չգնահատել։
տ-տմարդի,տհաջ,տձև։
դեր-դերանուն ,դերաբայ,
արտ-արտանկար,արտադրություն,արտահգուստ
փոխ-փոխկապակցված,փոխադարձ,փոխարաջնորդ ։
ենթ-ենթատեկստ,ենթավեռնագիր,ենթադրությունը ։
անդր-անդրավարտիկ,անդրադարձ,անդրավարտիկ։

2.Տրված վերջածանցներով կազմել 3-ական ածանցավոր բառ;
-ալի-սրտալի,հյութալի,մտալի։
-գին-անգին,թանկագին,ջերմագին։
-անի-մատանի,կենդանի,եղանի։
-ավուն-կլորավուն,դեղնավուն,կանաչավուն

յալ-օծյալ,ընտրյալ,մեծարյալ;
-ուն-Կանգուն ,սիրուն,տոկուն։
-ելի-խոցելի,ուտելի,նազելի։
-ան-որդան,կծան,զռան։
-անակ-հաղթանակ , մրձանակ,զսպանակ։
-անոց-խոհանոց,խոզանոց,որդանոց։
-ոց-կապոց, փակոց,սփրոց։
-ուստ-կորուստ,հագուստ,ելուստ։
-եստ-զգեստ,կիսաշրջազգեստ,

ուսուցիչ,ջերցուիցչ ,քամիչ։
-յուն-աղյուն ,կայուն , տրոփյուն
-ստան-Վրաստան,Հայաստան,Հնդկաստան։
-վածք-մրցավազք, արագավազ,
-ույց-հեռուստացույց,ցույց,լուսացույց։
-ք-վոտք,հոզք,վազք

3. Բառաշարքում գտնել վերջածանցավոր բառերը և ընդգծել ածանցները:
Վայրի, խոհուն, մրգատու, մականուն, փութկոտ, մուրացկան, առհավետ, արգելակ, գունեղ, ոսկեգույն, նվազագույն, բանակ, խորք, միածին, զայրույթ, դռնակ, միաբան, իշխան, հարսնացու: